lizentzia
EUSKARA
Euskara hitz egiten duten hizkuntza da.
Gaztelania eta frantsesarekin batera Euskal Herrian mintzatzen den hizkuntzetako bat da, jatorrizkoa, gaur egun egoera gutxituan dagoena. Euskara ez dago philum indoeuroparraren barruan sailkatuta eta Europako mendebaldean izan zen hizkuntza-familia baten azken arrastotzat hartzen da.
Antzina, Errioxan, Kantabrian, Burgosen, Huescan eta Zaragozan ere hedatuta zegoen, eta Akitanian eta Erdialdeko Pirinioetan ere bai.
Iberiar Penintsulan oraindik bizirik dirauen erromatarren aurreko hizkuntza bakarra da. Gutxitze prozesu gogorra jasan du, etenik gabe lurraldeak eta hiztunak galduz. Nafarroa Garaian bereziki, prozesu hori nabarmena da. XIX. mende bukaeran eta XX. mende hasieran, hainbat intelektualen eta politikariren eraginez (Arturo Kanpion, Sabino Arana...) nolabaiteko biziberritu zen, abertzaletasunarekin estuki loturik. Frankismoan (1936-1977) jazarpen latza pairatu ondoren, XX. mende erdialdetik aurrera hasi da indartzen, idatzizko estandarizazioari dagokionean batez ere.
1980ko hamarkadatik aurrera, erakundeen onarpena lortu zuen, lurralde zatiketa handiekin bada ere. Gernikako Estatutuak euskara Euskadiren berezko hizkuntza izendatu eta gaztelaniarekin batera ofiziala egin zuen Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan (Trebiñuko Konderrian eta Turtzioz-Billaberden izan ezik). Nafarroa Garaian, Euskararen Legearen eraginez, herrialdeko iparmendebaldean (Eremu euskalduna) soilik da koofiziala. Iruñean eta erdialdeko beste hiri garrantzitsuetan (Eremu mistoa), onarpen maila txikiagoa eta traba handiagoak ditu. Nafarroa hegoaldean (Eremu ez-euskalduna), berriz, euskara ez dago onartuta. Ipar Euskal Herriari dagokionez, euskarak ez du onarpen instituzionalik, frantsesa hizkuntza ofizial bakarra izanik.
XX. mendean euskara batua sortu zen euskalkiak batzeko beharrari erantzunez; gaur egun, hizkuntza koofiziala da Euskal Herriko lurralde batzuetan. Komunikabide, ikaskuntza, administrazio eta aisian erabiltzen da, lurralde eta eremuen arabera gorabehera handiak dauden arren.
Gaztelania eta frantsesarekin batera Euskal Herrian mintzatzen den hizkuntzetako bat da, jatorrizkoa, gaur egun egoera gutxituan dagoena. Euskara ez dago philum indoeuroparraren barruan sailkatuta eta Europako mendebaldean izan zen hizkuntza-familia baten azken arrastotzat hartzen da.
Antzina, Errioxan, Kantabrian, Burgosen, Huescan eta Zaragozan ere hedatuta zegoen, eta Akitanian eta Erdialdeko Pirinioetan ere bai.
Iberiar Penintsulan oraindik bizirik dirauen erromatarren aurreko hizkuntza bakarra da. Gutxitze prozesu gogorra jasan du, etenik gabe lurraldeak eta hiztunak galduz. Nafarroa Garaian bereziki, prozesu hori nabarmena da. XIX. mende bukaeran eta XX. mende hasieran, hainbat intelektualen eta politikariren eraginez (Arturo Kanpion, Sabino Arana...) nolabaiteko biziberritu zen, abertzaletasunarekin estuki loturik. Frankismoan (1936-1977) jazarpen latza pairatu ondoren, XX. mende erdialdetik aurrera hasi da indartzen, idatzizko estandarizazioari dagokionean batez ere.
1980ko hamarkadatik aurrera, erakundeen onarpena lortu zuen, lurralde zatiketa handiekin bada ere. Gernikako Estatutuak euskara Euskadiren berezko hizkuntza izendatu eta gaztelaniarekin batera ofiziala egin zuen Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan (Trebiñuko Konderrian eta Turtzioz-Billaberden izan ezik). Nafarroa Garaian, Euskararen Legearen eraginez, herrialdeko iparmendebaldean (Eremu euskalduna) soilik da koofiziala. Iruñean eta erdialdeko beste hiri garrantzitsuetan (Eremu mistoa), onarpen maila txikiagoa eta traba handiagoak ditu. Nafarroa hegoaldean (Eremu ez-euskalduna), berriz, euskara ez dago onartuta. Ipar Euskal Herriari dagokionez, euskarak ez du onarpen instituzionalik, frantsesa hizkuntza ofizial bakarra izanik.
XX. mendean euskara batua sortu zen euskalkiak batzeko beharrari erantzunez; gaur egun, hizkuntza koofiziala da Euskal Herriko lurralde batzuetan. Komunikabide, ikaskuntza, administrazio eta aisian erabiltzen da, lurralde eta eremuen arabera gorabehera handiak dauden arren.
INDUSTRIALIZAZIOA EUSKAL HERRIAN
INDUSTRIALIZAZIOA
Emigrazioa XIX.mendean
Industrializazioa:
-Bizkaia
-Gipuzkoa
-Araba
-Nafarroa
-Iparraldea
Barne migrazioa
Baserritik hirira
Emigrazioa
Euskaldunen mugimendu migratorioak garrantzitzuak izan dira antzinatik Celtiko, Erromatar… garaietatik.
Industrializazio garaiko Euskaldunen emigrazioak demografian eragina izan zuen, Bizkaian batez ere Nafarroa eta Araban berriz bigarren industrializazio iraultzan gertatuko zen hori.
Euskal Herriko emigrazioa arrazoi ekonomikoez gain Lehen Gerra Karlistan ezarritako soldadutzari ere atseman zitzaion.
Nekazari gazte eta hiriko behe klaseko jendea izan zen garai horretan abenturan sartu zirenak aberastu ondoren itzultzeko asmoarekin gehienak.
Emigratutako Euskaldunak hainbat lanetan nabarmendu ziren:
-Argentina:ardi-hazkuntza alorrean, eraikuntzan, itsasoentzietako zamaketan.
-Txile: merkataritza eta industrian
-Estatu Batuetako: -Kalifornian: urre bilaketa
-Nevada:artzaintza
-Idaho:artzaintza
Hauez gain Australia, Filipinas, Kuba-ra… ere emigratu zuten.
Emigratutako gehienak ezkongabeak izaten ziren ezkondu eta Ameriketara emakumearekin itzuli zirenak; errantxoak, hotelak… sortuz.
Hego Ameriketara bideratutako emigrazioa, Lehen Mundu Gerraren amaierarekin batera amaitu zen.
Industrializazioa
-Bizkaia: Bizkaian industrializazioaren hasiera XIX.mendearen erdialdean kokatzen da. Kokatze aldetik batez ere nerbioi itsasadarraren ezkerraldean eta Bilbon bertan kokatzen da kontzentrazio maila altuena. Kontzentrazio honen arrazoien artean burdinaren eta itsasportuen hurbiltasuna aurki genitzake ( Ohialgintza,arrain kontserba)
-Gipuzkoa: Gipuzkoako industrializazioaren garapena XIX.mendearen bigarren zatian moka daiteke. Geografiari dagokionez lantegiak Deba, Urola eta Oria ibarretan zehar orekaturik daude. Sectores aniztazuna nabaria da; metalurgia, armagintza, papergintza eta ohialgintza aurkituz. Empresa egiturari dagokionez tamaina txikia eta ertaina nagusienak direla esan genezake.
Gipuzkoako industriaren ezaugarri nagusiak:
- berkonbentsiorako lamen tradizionala
- elkarkidetza
-Araba: Arabazo industrializazioaren atzerapena nabaria da kronologikoki. Arabazo industrializazioa 1950.hamarkada aldean koka genezake. Arabako atzerapena burdinaren eskasia eta industri eskaria eta industriara bideratutako inbertsioan ahulezia 1841.-ean finka genezake. Geografiari dagokionez Arabako kasuan Gasteiz inguruan pilatu zen kontzentrazioa, Gasteizeko udala izan bait zen industrializazioaren bultzatzailea. Laudio eta Amurrio industrializatzeko jarraituko zuten denbora luzez.
-Nafarroa: Nafarroako industrializazioa Arabako kasuaren antzera berantiarra da 1950 eta 1960. hamarkadetan finkatua, frankismoaren garapenaren planak garatu zirelarik. Nafarroako industri bultzatzaileak diputazio eta udal batzuk izan ziren.
Geografiari dagokionez Iruñean, Tuteran, Altsasun eta Lizarran batez ere kokatu zen eta orekatu. Industria honen oinarrizko sektoreak: eraikuntza, metalurgia, elikadura, industria, ohialgintza, egurra eta papergintza beste batzuen arten.
-Iparraldea: Kronologi aldetik Behenafarroa, Lapurdi eta Zuberoan berantiara izango da industrializazioa, mende honetan finkatutakoa (XX) Geografiaren arabera desoreja nabaria izango da. Sektoreen artean aniztazuna oso altua izango da; metalurgia, aeronautika, eraikuntza, kimikagiantza eta arrain kontserbak nabarmenduz.
Barne migrazioa
Euskal Herria industrializatzen hazi zen heinean inmigrazio mugimendua hazi zen. Antzinatik gure komertzial eta administratzaileetara kanpoko merkatari eta funtzionari asko etortzen hazi ziren Euskal Herrira: Vitoria, Bilbo, Irun, Baiona puntu garrantzitzutzat harturik .
Euskaldun asko kargo importanteak izan zituzten urteetan zehar hizkuntza zela eta Frantzia eta Espainia erdian kokaturik egonagatik. Honek “deseuskalizazioa” nahi izatea beste herrialdeek eraginzuten, justizi, heziketa… . Honela bai komertzio arloan bai lanbide liberaleetan; mediku… . Antzekoa gertatzu sektore asko erdeldu eginez.
Industrializazio garaian fluxu migratorio handia ekarri zuen hasiera batean Bizkaian hasiz, ondoren Gipuzkoan eta azkenik Euskal Herri guztira iritziz. Espainiako zonalde “nekazaletatik” eta bizi kalitate baxuetatik: Burgos, Salamanca, Galizia, Extremadura, Andaluzia. Fluxu hori minetara, fabriketara, eraikuntzara eta nekazal mundura hurbildu zen , hau da “mano de obra”. Garai honetan industralizazioa garatzen zioan heinean inmigrante heinean inmigrante hauek
Baserritik hirira
Azkenengo hiru mendeetan Euskal Herriko isurialde atlantiarreko nekazal mundu baserriaren inguruan antolatu da, aldiz horrek ez du esan nahi mundu egonkorra izan denik. Joan den mendeko industralizazio eta ondoko hiritarpen prozezuak baserriaren birrantolaketa eragin zuten lehenengo eta geroago gure mendearen erditik aurrera, baserri abandonatu esta krisialdi prozezu baten ondorengo denbora partzialeko baserriaren sorkuntza.
Baserriaren bilakaera: Etxeak eta baserriari atxikiak diren 4-6 hektareetako soroek maiorazkoak heredatzen duen unitare zatikatuezina osatzen dute, 1960-70.hamarkadatera arte. Ganaduari dagokionez, baserriaren artean nahiz eta jabetza-muga bat, ezinbesteko funtzioa izan duen basoko aprobetxamendu askoren eskubidetzea izan du baserriak. Azkenik, familia baserritarrak baserriaren baliabideak, bere lan-indarra barne, antolatzen ditu epe bakoitzeko baldintza sozio-ekonomikoen arabera.
Baserri buruauskia: Askotan mitifikatu egin den baserri buruaskia industralizazioaren aurreko esplotazioa sistema da; hala ere, industrializazio prozezuaren ondorengoen bere oinatza garbia utziko du.
XVIII.mendean eta XIX.mendearen lehenengo erdialdean zehar iraun zuen baserri buruakia sistema itxi baten modura antolatzen zen, zentzu honetan baserri soroen estrukrurak buruaskitasun premia garbia erakusten. Laburtuz soroak bi zatitan banatzen ziren .
Baserri intentsibo espezializatua: Euskal Herriko isurialde atlantiarreko prozezu goiztiarraren ondorioz, joan den mendearen erdian baserri buruaskiak baserri intentsibo espezializaturako trasformakuntza prozezua hasi zen XIX.mendearen hasieran Gipuzkoa aldean hasiz.
Denbora partzialeko baserria :Baserri inten
Emigrazioa XIX.mendean
Industrializazioa:
-Bizkaia
-Gipuzkoa
-Araba
-Nafarroa
-Iparraldea
Barne migrazioa
Baserritik hirira
Emigrazioa
Euskaldunen mugimendu migratorioak garrantzitzuak izan dira antzinatik Celtiko, Erromatar… garaietatik.
Industrializazio garaiko Euskaldunen emigrazioak demografian eragina izan zuen, Bizkaian batez ere Nafarroa eta Araban berriz bigarren industrializazio iraultzan gertatuko zen hori.
Euskal Herriko emigrazioa arrazoi ekonomikoez gain Lehen Gerra Karlistan ezarritako soldadutzari ere atseman zitzaion.
Nekazari gazte eta hiriko behe klaseko jendea izan zen garai horretan abenturan sartu zirenak aberastu ondoren itzultzeko asmoarekin gehienak.
Emigratutako Euskaldunak hainbat lanetan nabarmendu ziren:
-Argentina:ardi-hazkuntza alorrean, eraikuntzan, itsasoentzietako zamaketan.
-Txile: merkataritza eta industrian
-Estatu Batuetako: -Kalifornian: urre bilaketa
-Nevada:artzaintza
-Idaho:artzaintza
Hauez gain Australia, Filipinas, Kuba-ra… ere emigratu zuten.
Emigratutako gehienak ezkongabeak izaten ziren ezkondu eta Ameriketara emakumearekin itzuli zirenak; errantxoak, hotelak… sortuz.
Hego Ameriketara bideratutako emigrazioa, Lehen Mundu Gerraren amaierarekin batera amaitu zen.
Industrializazioa
-Bizkaia: Bizkaian industrializazioaren hasiera XIX.mendearen erdialdean kokatzen da. Kokatze aldetik batez ere nerbioi itsasadarraren ezkerraldean eta Bilbon bertan kokatzen da kontzentrazio maila altuena. Kontzentrazio honen arrazoien artean burdinaren eta itsasportuen hurbiltasuna aurki genitzake ( Ohialgintza,arrain kontserba)
-Gipuzkoa: Gipuzkoako industrializazioaren garapena XIX.mendearen bigarren zatian moka daiteke. Geografiari dagokionez lantegiak Deba, Urola eta Oria ibarretan zehar orekaturik daude. Sectores aniztazuna nabaria da; metalurgia, armagintza, papergintza eta ohialgintza aurkituz. Empresa egiturari dagokionez tamaina txikia eta ertaina nagusienak direla esan genezake.
Gipuzkoako industriaren ezaugarri nagusiak:
- berkonbentsiorako lamen tradizionala
- elkarkidetza
-Araba: Arabazo industrializazioaren atzerapena nabaria da kronologikoki. Arabazo industrializazioa 1950.hamarkada aldean koka genezake. Arabako atzerapena burdinaren eskasia eta industri eskaria eta industriara bideratutako inbertsioan ahulezia 1841.-ean finka genezake. Geografiari dagokionez Arabako kasuan Gasteiz inguruan pilatu zen kontzentrazioa, Gasteizeko udala izan bait zen industrializazioaren bultzatzailea. Laudio eta Amurrio industrializatzeko jarraituko zuten denbora luzez.
-Nafarroa: Nafarroako industrializazioa Arabako kasuaren antzera berantiarra da 1950 eta 1960. hamarkadetan finkatua, frankismoaren garapenaren planak garatu zirelarik. Nafarroako industri bultzatzaileak diputazio eta udal batzuk izan ziren.
Geografiari dagokionez Iruñean, Tuteran, Altsasun eta Lizarran batez ere kokatu zen eta orekatu. Industria honen oinarrizko sektoreak: eraikuntza, metalurgia, elikadura, industria, ohialgintza, egurra eta papergintza beste batzuen arten.
-Iparraldea: Kronologi aldetik Behenafarroa, Lapurdi eta Zuberoan berantiara izango da industrializazioa, mende honetan finkatutakoa (XX) Geografiaren arabera desoreja nabaria izango da. Sektoreen artean aniztazuna oso altua izango da; metalurgia, aeronautika, eraikuntza, kimikagiantza eta arrain kontserbak nabarmenduz.
Barne migrazioa
Euskal Herria industrializatzen hazi zen heinean inmigrazio mugimendua hazi zen. Antzinatik gure komertzial eta administratzaileetara kanpoko merkatari eta funtzionari asko etortzen hazi ziren Euskal Herrira: Vitoria, Bilbo, Irun, Baiona puntu garrantzitzutzat harturik .
Euskaldun asko kargo importanteak izan zituzten urteetan zehar hizkuntza zela eta Frantzia eta Espainia erdian kokaturik egonagatik. Honek “deseuskalizazioa” nahi izatea beste herrialdeek eraginzuten, justizi, heziketa… . Honela bai komertzio arloan bai lanbide liberaleetan; mediku… . Antzekoa gertatzu sektore asko erdeldu eginez.
Industrializazio garaian fluxu migratorio handia ekarri zuen hasiera batean Bizkaian hasiz, ondoren Gipuzkoan eta azkenik Euskal Herri guztira iritziz. Espainiako zonalde “nekazaletatik” eta bizi kalitate baxuetatik: Burgos, Salamanca, Galizia, Extremadura, Andaluzia. Fluxu hori minetara, fabriketara, eraikuntzara eta nekazal mundura hurbildu zen , hau da “mano de obra”. Garai honetan industralizazioa garatzen zioan heinean inmigrante heinean inmigrante hauek
Baserritik hirira
Azkenengo hiru mendeetan Euskal Herriko isurialde atlantiarreko nekazal mundu baserriaren inguruan antolatu da, aldiz horrek ez du esan nahi mundu egonkorra izan denik. Joan den mendeko industralizazio eta ondoko hiritarpen prozezuak baserriaren birrantolaketa eragin zuten lehenengo eta geroago gure mendearen erditik aurrera, baserri abandonatu esta krisialdi prozezu baten ondorengo denbora partzialeko baserriaren sorkuntza.
Baserriaren bilakaera: Etxeak eta baserriari atxikiak diren 4-6 hektareetako soroek maiorazkoak heredatzen duen unitare zatikatuezina osatzen dute, 1960-70.hamarkadatera arte. Ganaduari dagokionez, baserriaren artean nahiz eta jabetza-muga bat, ezinbesteko funtzioa izan duen basoko aprobetxamendu askoren eskubidetzea izan du baserriak. Azkenik, familia baserritarrak baserriaren baliabideak, bere lan-indarra barne, antolatzen ditu epe bakoitzeko baldintza sozio-ekonomikoen arabera.
Baserri buruauskia: Askotan mitifikatu egin den baserri buruaskia industralizazioaren aurreko esplotazioa sistema da; hala ere, industrializazio prozezuaren ondorengoen bere oinatza garbia utziko du.
XVIII.mendean eta XIX.mendearen lehenengo erdialdean zehar iraun zuen baserri buruakia sistema itxi baten modura antolatzen zen, zentzu honetan baserri soroen estrukrurak buruaskitasun premia garbia erakusten. Laburtuz soroak bi zatitan banatzen ziren .
Baserri intentsibo espezializatua: Euskal Herriko isurialde atlantiarreko prozezu goiztiarraren ondorioz, joan den mendearen erdian baserri buruaskiak baserri intentsibo espezializaturako trasformakuntza prozezua hasi zen XIX.mendearen hasieran Gipuzkoa aldean hasiz.
Denbora partzialeko baserria :Baserri inten
SEXUA HIRUGARREN ADINEAN
Sexua oraindik ere influentzia du hirugarren adinean ere, 70-80urteko pertsonen sexualitateak bi ezaugarri izango ditu, kontuan hartu beharrekoak:
-osasuntsu egotea
-sexualitateari buruzko interesa mantentzea bai berekiko eta baita bere emaztearekiko.
Sexu harremanak izatea osasuntsu dagozela adierazten du. Sexuaren interesa desberdina da emakume zein gizonezkoengan, emakumeek %65a interesa dute eta gizonezkoek berriz %70. Nahiz eta interesa egon sexu harremanak mantentzearen portzentaia ezberdina da emakumezkoengan %36a eta gizonezkoengan %42a.
Sexua denboran zehar mantentzea beharrezkoa da desagertarazi ez daiten . Helduaroan sexu harremanak gutxinaka-gutxinaka galtzen desagertarazten hazten dira nahiz eta beti honela ez izan. Honez gain, osasunak ere zerikusi handia du sexu harremanak desagartaraz daitezen edo ez ikustean.
-osasuntsu egotea
-sexualitateari buruzko interesa mantentzea bai berekiko eta baita bere emaztearekiko.
Sexu harremanak izatea osasuntsu dagozela adierazten du. Sexuaren interesa desberdina da emakume zein gizonezkoengan, emakumeek %65a interesa dute eta gizonezkoek berriz %70. Nahiz eta interesa egon sexu harremanak mantentzearen portzentaia ezberdina da emakumezkoengan %36a eta gizonezkoengan %42a.
Sexua denboran zehar mantentzea beharrezkoa da desagertarazi ez daiten . Helduaroan sexu harremanak gutxinaka-gutxinaka galtzen desagertarazten hazten dira nahiz eta beti honela ez izan. Honez gain, osasunak ere zerikusi handia du sexu harremanak desagartaraz daitezen edo ez ikustean.
SEXUA NERABEZAROAN
Umeek txikitatik dute sexualitatea: musukatzerakoan, ukitzerakoan...
Nerabezaroan arreta handia eskaintzen diote sexualitateari: telebistan, filmetan, musikan...
Garai horretan, udako maitasunak oso ohikoak dira, iraila iritsi orduko bukatzen diren harremanak. Laburrak izan arren, oso biziak dira, lehen sexu harremanak izaten direlako.
Nerabeak bonbardatu egiten ditugu sexu gaiekin:
Aldizkari espezializatuak irakurtzen dituztenean
Pornografia ikusten dutenean
Publizitatean
Telefono erotikoren batera deitzen dutenean
Sex-shopera joaten direnean Nerabeek bi modutara ikusten dute sexua:
erruduntasun gabeko sexua
dibertitzeko sexua
Geroz eta lehenago izaten dituzte sexu harremanak. Hori dela eta, neskak gero eta lehenago gelditzen dira haurdun, 15, 16 edo 17 urterekin. Horregatik, oso garrantzitsua da kondoia erabiltzea
3adinekoen setxualitatea
70-80 urte bitartekoen sexu ezaugarri garrantzitzuenak:
• Osasuntsu egotea
• Interesa ez galtzea bai sexuarena eta bai bere emakumearengan
Interesa gizonezkoengan nagusiagoa da emakumezkoenean baino nahiz eta ez askotik gizonezkoek %70eko interesa dutelarik emakumezkoak %65 dute berriz sexu aktibitatea gutxiagokoa da gizonezkoengan %42ª eta emakumezkoenegan %38ª
Sexo: se ejercita o desaparece
Es un mito aquello del desgaste. El sexo no se ahorra, se ejercita o desaparece.
En algunas personas el deseo comienza a declinar de manera paulatina y suave, mientras que en otras se presentará de manera brusca. Estas formas de presentación del descenso del deseo sexual en la tercera edad pueden deberse tanto a problemas de salud como a factores personales e influencias sociales. En la mujer el principal factor que puede modificar el deseo sexual es la aparición de la menopausia
Hirugarren adinean ba ote da sexualitaterik?
Horixe badela, etengabeko ikasketen arabera bilakatuz doana, gainera. Ez gara ari berebiziko koitoez, ezta nerabeen kitzikatze sutsuaz, baina laztan bat hartzea, bestearen azala sentitzea, sentsazioen hegaletan doala sentitzea inork ez du mingarri. Emakume askok, gazteak oraindik, 50 edo 60 urte baizik ez dutelako, iruzurraren biktima sentitzen direla aitortu izan didate, urte askotan sexualitatea ebatsi egin zaiela idorotzean.
Nerabezaroan arreta handia eskaintzen diote sexualitateari: telebistan, filmetan, musikan...
Garai horretan, udako maitasunak oso ohikoak dira, iraila iritsi orduko bukatzen diren harremanak. Laburrak izan arren, oso biziak dira, lehen sexu harremanak izaten direlako.
Nerabeak bonbardatu egiten ditugu sexu gaiekin:
Aldizkari espezializatuak irakurtzen dituztenean
Pornografia ikusten dutenean
Publizitatean
Telefono erotikoren batera deitzen dutenean
Sex-shopera joaten direnean Nerabeek bi modutara ikusten dute sexua:
erruduntasun gabeko sexua
dibertitzeko sexua
Geroz eta lehenago izaten dituzte sexu harremanak. Hori dela eta, neskak gero eta lehenago gelditzen dira haurdun, 15, 16 edo 17 urterekin. Horregatik, oso garrantzitsua da kondoia erabiltzea
3adinekoen setxualitatea
70-80 urte bitartekoen sexu ezaugarri garrantzitzuenak:
• Osasuntsu egotea
• Interesa ez galtzea bai sexuarena eta bai bere emakumearengan
Interesa gizonezkoengan nagusiagoa da emakumezkoenean baino nahiz eta ez askotik gizonezkoek %70eko interesa dutelarik emakumezkoak %65 dute berriz sexu aktibitatea gutxiagokoa da gizonezkoengan %42ª eta emakumezkoenegan %38ª
Sexo: se ejercita o desaparece
Es un mito aquello del desgaste. El sexo no se ahorra, se ejercita o desaparece.
En algunas personas el deseo comienza a declinar de manera paulatina y suave, mientras que en otras se presentará de manera brusca. Estas formas de presentación del descenso del deseo sexual en la tercera edad pueden deberse tanto a problemas de salud como a factores personales e influencias sociales. En la mujer el principal factor que puede modificar el deseo sexual es la aparición de la menopausia
Hirugarren adinean ba ote da sexualitaterik?
Horixe badela, etengabeko ikasketen arabera bilakatuz doana, gainera. Ez gara ari berebiziko koitoez, ezta nerabeen kitzikatze sutsuaz, baina laztan bat hartzea, bestearen azala sentitzea, sentsazioen hegaletan doala sentitzea inork ez du mingarri. Emakume askok, gazteak oraindik, 50 edo 60 urte baizik ez dutelako, iruzurraren biktima sentitzen direla aitortu izan didate, urte askotan sexualitatea ebatsi egin zaiela idorotzean.
Suscribirse a:
Entradas (Atom)
